استفاده از اینترنت برای خرید یا جا به جایی پول، به بخشی از زندگی روزمره ما تبدیل شده است. خرید بلیط هواپیما، تور و دیگر اقلام سفر به صورت اینترنتی هم از این قاعده مستثنی نیست. تا کنون خریدهای اینترنتی با ارائه رمز دوم انجام می‌شد. اما از اول دی ماه ۱۳۹۸، هر نوع تراکنش بانکی اینترنتی با رمز دوم پویا یا رمز دوم یکبار مصرف انجام میشود. یعنی اگر با سفرمارکت بلیط هواپیما یا تور خاصی را انتخاب کردید و خواستید آن را بخرید، باید رمز دوم پویا داشته باشید. پس برای آنکه از پرواز جا نمانید، رمز دوم پویا یا رمز دوم یکبار مصرف کارت بانکی خود را فعال کنید.
رمز دوم یکبار مصرف یا پویا چیست؟
- رمز پویا یا رمز یکبار مصرف (OPT: One Time Password) یک عدد ۷ رقمی است که شما می‌توانید آن را به مانند رمز دوم کنونی‌تان استفاده کنید. تنها تفاوت در این است که رمز یکبار مصرف، برای یک تراکنش قابل استفاده است و فقط ۶۰ ثانیه اعتبار دارد.
یعنی اگر شما یک رمز دوم یکبار مصرف دریافت کردید و تا یک دقیقه بعد از آن استفاده نکردید، دیگر اعتبار ندارد و باید دوباره آن را دریافت کنید. همچنین اگر رمز دوم پویا را گرفتید و یک تراکنش انجام دادید، برای تراکنش بعدی، حتی اگر هنوز ۱ دقیقه هم نشده باشد، باز هم باید رمز دوم جدیدی دریافت کنید. - آمار کلاهبرداری‌ها با سوء استفاده از سیستم بانکداری الکترونیک باعث شد بانک مرکزی به منظور بالا بردن سطح امنیت تراکنش‌های الکترونیکی و آنلاین مشتریان و ارائه راه حل مناسب بر اساس بخشنامه‌ای بانک‌ها را موظف به اجرای استفاده از رمز یکبارمصرفپویا نماید، به این منظور بانک‌ها به تازگی نرم‌افزاری تولید کردند که استفاده از رمز دوم یکبار مصرف را آسان‌تر کند. در برخی بانک‌ها از جمله بانک‌های ملی، سامان، سپه، ایران زمین، کارآفرین، سرمایه، پاسارگاد، سینا، صادرات، ملت،کشاورزی، رفاه کارگران و… این خدمت را ارائه می‌دهند، اما به نظر می‌رسد هنوز آگاهی کافی برای بهره‌برداری از این نرم‌افزار صورت نگرفته است.
- رمز دوم ثابت و رمز دوم پویا چه تفاوتی با یکدیگر دارند؟
رمزهای دوم ایستا یا ثابت، تا زمانی که توسط صاحب کارت بانکی، تغییر نکنند در همه تراکنش ها قابل استفاده هستند. اما رمزهای پویا فقط برای یک تراکنش مورد استفاده قرار می‌گیرند.
همچنین رمزهای پویا، طول عمر محدودی (حداکثر ۶۰ ثانیه) داشته و یکبار مصرف هستند و برای هر تراکنش یا خرید و پرداخت اینترنتی جدید باید درخواست یک رمز پویای جدید کرد.
- آیا همه صاحبان کارت‌های بانکی باید رمز دوم پویا را فعال سازی کنند؟
تنها مشتریانی باید نسبت به فعال سازی رمز دوم پویای کارت های خود اقدام کنند که از کارت بانکی خود برای انجام خرید های اینترنتی یا پرداخت های نیازمند رمز دوم استفاده می کنند.
بنابراین مشتریانی که کارت خود را فقط برای انجام خریدهای فروشگاهی یا استفاده از خدمات خودپردازها به کار می گیرند، نیازی به فعال سازی رمز دوم پویا ندارند.
چگونه رمز پویا را فعال کنیم؟
در کل سه راه برای فعالسازی موجود است.
1- دریافت رمز دوم یکبار مصرف با اپلیکیشن:
استفاده از اپلیکشن‌های موبایلی راهی برای تولید رمزهای دوم یکبار مصرف است که دارنده کارت در این روش با درخواست یک رمز دوم یکبار مصرف، رمز را از آن اپلیکشن با یک‌زمان اعتبار مشخص که به طور معمول 60 ثانیه است، دریافت می‌کند و می‌تواند در این زمان برای انجام تراکنش از این رمز دوم یکبار مصرف استفاده کند و رمز دوم یکبار مصرف، بعد از آن باطل میشود.
متقاضیان به منظور دریافت رمز دوم یکبار مصرف از طریق اپلیکیشن ابتدا باید به سایت بانک عامل خود مراجعه و نرم افزار رمزساز را دریافت و نصب کنند.
صاحبان کارت های بانکی باید مراقب سایت‌های فیشینگ باشند، زیرا کلاهبرداران اینترنتی، اقدام به طراحی سایت هایی با شکل و قالب سایت‌های بانکی اصلی کرده اند که از طریق آنها اطلاعات کارت های بانکی مشتریان را سرقت می کنند.
صاحبان کارت های بانکی باید آدرس اینترنتی بانک‌ها را به طور کامل تایپ کرده و از وارد شدن از طریق لینک های مشکوک که معمولا همراه با پیامک ارسال میشود، خودداری کنند.
2- دریافت رمز دوم یکبار مصرف با پیامک:
بانک مرکزی یک سامانه متمرکز مبتنی بر پیامک راه اندازی کرده که در اختیار شبکه بانکی قرار گرفته تا شهروندانی که تلفن همراه غیر هوشمند دارند بتوانند از رمز یکبار مصرف استفاده کنند. برای فعالسازی از این طریق ابتدا باید به دستگاه عابربانک مراجعه کرده و اقدام به فعالسازی اولیه کرد. سپس پیامکی برای شخص پیامک میشود. برای دریافت رمز پویای پیامکی چهار رقم آخر کارت را به سرشناسه‌ای که برای شخص ارسال میشود باید در پیامی جداگانه ارسال کرد.
3- فعالسازی از طریق کد ussd:
برخی از بانک ها به منظور سهولت دسترسی مشتریان خود به رمز یک بار مصرف (پویا) تجارت کارت کد دستوری را فعال کرده است. از مزایای این روش عدم مراجعه به دستگاه خودپرداز برای فعالسازی رمز پویا و عدم نصب اپلیکیشن است.
در ادامه و طی چندین پست، به آموزش گام به گام نحوه فعالسازی رمز پویای بانک های مختلف خواهیم پرداخت.
برای مطالعه نحوه فعالسازی رمز پویای بانک های ملی، صادرات و ملت اینجا کلیک کنید.
